การย้ายถิ่นอย่างไม่ปกติเป็นอันตรายต่อความมั่นคง การพัฒนาเศรษฐกิจ และหลักนิติธรรมของประเทศ และยังเพิ่มความเสี่ยงและความเปราะบางกับแรงงานต่างด้าว งานวิจัยส่วนมากไม่ได้แยกการย้ายถิ่นอย่างไม่ปกติออกจากการย้ายถิ่นอย่างปกติ เนื่องจากปรากฏการณ์ทั้งสองมีความเกี่ยวพันกัน และสภาพการณ์ที่ซ่อนเร้นและการขาดแคลนข้อมูลที่เชื่อถือได้เกี่ยวกับแรงงานย้ายถิ่นอย่างไม่ปกติ ทำให้ขาดกรอบแนวคิดเพื่อการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการย้ายถิ่นอย่างไม่ปกติที่เป็นที่ยอมรับ บทความนี้จะนำเสนอกรอบแนวคิดในการวิจัยเพื่อศึกษาปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดการย้ายถิ่นอย่างไม่ปกติ และนำเสนอแนวนโยบายเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยอาศัยข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์เชิงลึกเกี่ยวกับการย้ายถิ่นอย่างไม่ปกติของแรงงานพม่าที่เข้ามาในประเทศไทย จากแรงงานต่างด้าว นายจ้าง ข้าราชการ นักเคลื่อนไหวด้านสิทธิแรงงาน แรงงานไทย ผู้เชี่ยวชาญด้านการย้ายถิ่น นักการเมือง และนักวิชาการ ทั้งนี้ ผู้วิจัยนำเสนอว่า ปัจจัยที่เป็นตัวกำหนดการย้ายถิ่นอย่างไม่ปกติ นอกจากจะต้องพิจารณาจากปัจจัยหลากหลายที่ได้มาจากทฤษฎีการย้ายถิ่นระหว่างประเทศที่ใช้กันอยู่ทั่วไปแล้ว จะต้องใช้ปัจจัยด้านอื่น ๆ ด้วย เช่น ปัจจัยที่มีผลต่อป้องปรามพฤติกรรมการละเมิดกฎหมาย บรรทัดฐานทางสังคม ทัศนคติส่วนบุคคล และ นโยบายของรัฐบาล

Irregular migration imposes a threat to national security, undermines economic development and society’s rule of law, and increases the risk and vulnerability of migrant workers. Most research combines irregular migration with regular migration because the two phenomena are interwoven and because of the hidden nature and unreliable estimation of the data on irregular migration. Therefore, there is a lack of a widely-acceptable theoretical framework for studying irregular migration. This article proposes a conceptual framework for the determinants of irregular migration and provides policy recommendations to address this problem. Drawing on in-depth interview data from irregular migrant workers, employers, government offi cials, labor rights activists, native workers, international migration experts, politicians, and academics regarding the irregular migration of Myanmar workers into Thailand, the author suggests that the determinants of irregular migration need to incorporate not only the long list of factors from traditional international migration theories but also other sets of factors such as deterrence factors, social norms, individual attitudes, and government policies.